این مقاله بر گرفته از روزنامۀ ایران مورخ 1383 وازدید آقای حمیدرضا صفایی
كركوند؛ دنياى ظرفيتهاى ناشناخته
كركوند؛ دنياى ظرفيتهاى ناشناخته
در عصر سيطره آهن و فولاد و سيمان بر طبيعت سبز و فتح باغها و سبزه زاران با خانه هاى بى روزن ومكعبهاى سيمانى، يافتن شهرى كه همچنان سرسبز و باطراوت، با تكيه بر كشتزارها و رودهاى پرآبش استوار و پابرجا بماند و از تأثيرات منفى شهرنشينى كمترين گزند را ببينددر حكم كيمياست. خاصه اگر اين شهر در همسايگى بزرگترين كارخانه ها و مجتمع هاى صنعتى و اقتصادى كشور باشد.
«كركوند» شهرى كوچك ولى زيباست با مردمانى سختكوش، مهربان و ميهمان نواز در حاشيه جنوبى زاينده رود و در فاصله ۴۰كيلومترى شهر اصفهان كه از يكسو با زاينده رود همنشين است و از اين همنشينى خجسته در قلب خود كشتزارهاى وسيع برنج را مى پروراند و از سوى ديگر با صنايع بزرگ كشور نظير ذوب آهن، مجتمع فولادمباركه، صنايع نظامى و كارخانه سيمان سپاهان همسايگى (همزيستى) بسيار نزديك دارد.
از جهت حدود طبيعى در سمت شمال اين شهر زاينده رود و كوههاى ده نو و گواره و در سمت جنوب و جنوب غربى آن كوههاى بيدكان و ميل قرار گرفته است. همچنين از طرف غرب و شرق با يك محدوده دشتى در ارتباط است.
جلگه لنجان به ويژه شهر كركوند يكى از بخشهاى حاصلخيز ايران محسوب مى شود كه مركز برنج كارى در استان اصفهان است. قسمت عمده اراضى شهر كركوند در همجوارى با زاينده رود به كشت برنج اختصاص دارد.
معرفى برنج اصفهان معروف به برنج لنجان كه در نوع خود يكى از مرغوب ترين و خوش عطرترين برنجهاى ايران محسوب مى شود خود گزارش ويژه اى را طلب مى كند. اين برنج خريداران خاص خود را داشته و به علت محدود بودن كشتزارهاى آن معمولاً در معرض خريد عموم قرار نمى گيرد و به بازار سراسرى راه پيدا نمى كند.
۸۰درصد از كركوند در دشت و ۲۰درصد از آن در ناحيه كوهستانى قرار دارد. منطقه دشتى عمدتاً شامل زمينهاى زراعى بوده و متوسط ارتفاع آن از سطح دريا ۱۷۳۰ متر است. اين شهر داراى زمستانهاى سرد و مرطوب و تابستانهاى معتدل بوده و طبق آمار ايستگاههاى بارندگى منطقه ذوب آهن اصفهان ميزان بارندگى متوسط ساليانه در آن ۱۵۹/۵ ميليمتر است كه بيشترين بارندگى آن در ماههاى آبان تا ارديبهشت است.
از نظر پيشينه تاريخى وجود امامزاده بى بى حليمه خاتون كه براساس شجره نامه موجود در ارتباط با اين امامزاده نسب ايشان به حضرت امام موسى بن جعفر عليه السلام مى رسد و در اواخر قرن دوم هجرى مى زيسته، حاكى از آن است كه در حدود دوازده قرن پيش در اين محل مدفون گرديده است. ولى تعيين حدود جغرافيايى امامزاده كه در شجره نامه آن موجود مى باشد اشاره اى به وجودآبادى در جنب يا نزديك آن ندارد و از آسيا آباد به عنوان نزديكترين حد جغرافيايى آن يادشده است. بنابراين احتمال مى رود كركوند پس از اين تاريخ در حالى كه در مسير عبور كاروانهاى تجارى و همچنين به علت بهره مندى از دشتهاى سرسبز و همنشينى با زاينده رود در مسير عبور كاروانهاى اقوام كوچ نشين قرار داشته است با استقرار برخى از اين اقوام به صورت يك آبادى متمركز درآمده باشد كه با وجود برخى از سنگ قبرها و وجود برخى از خانوارها كه در حافظه پيران و دنياديدگان قديمى شهر در نسلهاى گذشته شان منسوب به قوم قشقايى بوده اند اين گمانه پررنگ تر مى نمايد.در وجه تسميه كركوند نيز روايات نزديك به همى نزد پيران و سالخوردگان شهر يافت مى شود. روايتى كه بيشترين تأكيد را با خود دارد حكايت از آن دارد كه اين منطقه به علت بهره مند بودن از مردان شجاع و دلاور به عنوان نقطه اتكا براى كاروان داران محسوب مى گرديده است؛ به طورى كه كاروان داران با رسيدن به اين نقطه اطراق كرده و براى مقابله با راهزنان، تحت حمايت مردان و راهنماييهاى بزرگان و دلاوران كركوند به مسير خود ادامه مى داده اند.
از آنجا كه در اين نقطه به توصيه بزرگان اين قوم، كاروان داران براى جلوگيرى از هرگونه سروصدا جهت عبوراز مناطق پرخطر و حفظ كاروان از گزند راهزنان موظف به بستن زنگوله هاى بزرگ شتران (كَرك يا كَركِه) با پارچه مى شدند. اين منطقه كركه بند و نهايتاً كركه وند به عنوان مكانى براى استراحت وبستن زنگ شتران (كركه) ناميده شده است.
كركوند از نظر وضعيت آبهاى سطحى، دائمى، موقتى و منابع آب زيرزمينى در شرايط مناسبى قرار دارد و اين مسأله به نوبه خود در كيفيت كشاورزى آن تأثير مثبتى دارد. زاينده رود به عنوان يك منبع دائمى قابل اطمينان مهمترين آنهاست. اما منابع آبى موقتى ديگرى نيز ناشى از ريزشهاى جوى بر يك حوضه آبخيز به وسعت ۳۱۷ كيلومترمربع كه از ارتفاعات غرب و جنوب شرقى اين شهر سرچشمه مى گيرد وجود دارد كه اين آبهاى سطحى موقتى نيز پس از مشروب كردن بخشى از كركوند از طريق دومسيل درشمال اين شهر به زاينده رود مى پيوندد.
مسيل اول از سمت جنوب وارد شهر شده و پس از طى زمينهاى كشاورزى در نزديكى روستاى سياهبوم به زاينده رود مى ريزد و مسيل دوم از سمت ارتفاعات غرب و جنوب غربى كركوند شروع شده و پس از عبور از زمين هاى كشاورزى در حوالى روستاى سورچه پايين به رودخانه زاينده رود مى پيوندد.
منابع آب زيرزمينى شامل چاههاى عميق و نيمه عميق، ۲۰۰۰۰ متر قنات و دو چشمه با نامهاى بيدكان و صفيرى از ديگر منابع آبى آن هستند.
چشمه بيدكان ازنوع چشمه هاى گسلى است و در دهانه دره اى به نام تنگه بيدكان قرار گرفته است. ارتفاع اين چشمه از سطح دريا برابر ۲۰۲۰ متر مى باشد و در طول ۵۱درجه و ۱۷ دقيقه و ۳۵ ثانيه شرقى و ۳۲ درجه و ۱۱ دقيقه و ۵۰ ثانيه عرض شمالى قرار گرفته و آب آن از ارتفاعات آهكى متعلق به كرتاسه تأمين مى شود.
مجموع تخليه ساليانه آب اين چشمه و چشمه اى ديگر به نام صفيرى كه در همين محدوده قرار دارد، برابر با ۴۰۵۱/۲ هزارمترمكعب مى باشد. شرايط خاص به وجود آمده در اين منطقه از نظر وجود كارخانجات بزرگ نظير ذوب آهن اصفهان، فولاد مباركه، صنايع نظامى، كارخانه سيمان و … همچنين وجود شركتهاى متعدد وابسته به اين صنايع كه درسطح منطقه پراكنده هستند و عمدتاً به نيروى كار زياد متكى مى باشند، باعث به وجود آمدن شرايط خاصى از نظر مهاجرفرستى و مهاجرپذيرى درسطح منطقه شده است. بدين صورت كه درصد عمده اى از مهاجرين اعم از خارج شدگان وواردشدگان به اين شهر را شاغلين فعاليتهاى صنعتى در منطقه تشكيل مى دهند و اصولاً حضورشان دراين منطقه به لحاظ اشتغال به فعاليتهاى صنعتى است. مهاجرت ازاين شهر نيز عمدتاً يا به علت اتمام قراردادهاى كارى است يا به سبب عدم وجود امكانات رفاهى وخدماتى وتحصيلات عالى كه اين امر لزوم سرمايه گذارى در زمينه امور رفاهى وخدماتى را طلب مى كند. زيرا سهم عمده اى از اين مهاجرتها به دليل دسترسى به سطح مطلوب ترى از خدمات و برخوردارى از امكانات رفاهى بيشتر صورت پذيرفته است.
كركوند از لحاظ نوع خاك، منطقه اى مساعد جهت فعاليتهاى زراعى است به همين جهت زراعت دراين منطقه از زمانهاى قديم به عنوان يكى از منابع اصلى كسب درآمد وتأمين مايحتاج اوليه زندگى محسوب مى شده است. در سطح كركوند و روستاهاى اطراف مجموعاً بيش از ۳۰۰۰هكتار زمين كشاورزى وجود دارد كه محصولات كشت شده شامل غلات بويژه برنج، حبوبات، محصولات جاليزى، سبزيجات ومحصولات علوفه اى، روغنى وپنبه است.دراين ميان محصولات باغى به علت شرايط به وجود آمده ناشى از استقرار صنايع چندان قابل ملاحظه نيست. استقرار اين صنايع بنابراظهار اهالى موجب آلودگى هوا را فراهم نموده است كه اين مسأله موجب شده درختان پس از ۲ يا ۳سال غيرمثمر بشوند. به همين جهت درحال حاضر تنها ۴/۳% كل زمينهاى كشاورزى را باغات تشكيل مى دهد. درميان محصولات زراعى غلات به ويژه برنج با ۵۸/۵% بيشترين سهم را در كشاورزى منطقه دارند و بيش از ۱۴۰۰هكتار از زمينهاى كشاورزى با همت اهالى ومديريت كشاورزى به صورت يكپارچه كاشته مى شوند.
بطور كلى فعاليتهاى صنعتى با داشتن يك نقش كليدى تأثير بسزايى بررشد وتوسعه مناطق دارند، به نحوى كه مى توان گفت: توسعه اقتصادى صورت نمى پذيرد مگر آن كه توسعه صنعتى فراهم آيد اما آنچه در توسعه كركوند اهميت دارد توافق همگان برحفظ طبيعت، كشاورزى وارزشهاى زيست محيطى آن است بطورى كه حفظ طبيعت شهر كركوند از دغدغه هاى اصلى مديران شهرى ومديران صنايع بزرگ آن منطقه است. از آنجا كه اكثر اين كارخانجات در فاصله اى كمتر از ۱۰ الى ۱۵كيلومترى كركوند قرار دارند؛ بطورى كه حتى فاصله كارخانه فولاد مباركه نسبت به اين شهر بسيار نزديكتر از آن به شهر مباركه است. اين وضع توجه جدى همه اين صنايع را به توسعه همزمان اقتصادى، كشاورزى و زيست محيطى كركوند طلب مى كند.خسرو فخرى شهردار اين شهر ضمن تأييد وجود همدلى وهمفكرى با مديران صنايع عظيم اطراف اين شهر اذعان دارد كه از ويژگى هاى خاص اين شهر وجود كشتزارهاى برنج آن است و سعى شهردارى برحفظ كشتزارها وفضاى سبز همزمان با توسعه شهرى آن است.
فخرى با تأكيد براينكه توسعه كركوند تنها در اراضى غيركشاورزى انجام مى پذيرد، مى افزايد: خوشبختانه وجود زمينهاى غيركشاورزى در جنوب اين شهر امكان رشد آتى آن را امكان پذير مى سازد.
وى مى گويد: نه تنها فضاى سبز طبيعى شهر حفظ مى شود، بلكه با همكارى مديران صنايع با ايجاد پارك هاى جنگلى وفضاى سبز مصنوعى وتوسعه فضاى سبز سعى مى كنيم در حفظ محيط زيست وكاهش آلاينده ها وتأمين بهداشت عمومى گامهاى مهمى برداريم.
همچنين از فعاليتهاى در دست اقدام مى توان به طراحى ميدانهاى شهر، احداث جاده ساحلى در حاشيه شهر به عنوان مكان تفريحى و ايجاد كمربند سبز در حاشيه غربى شهر با همكارى صنايع بزرگ منطقه از جمله فولاد مباركه اشاره نمود.
شهردار كركوند با اشاره به عبور آزادراه جنوب غرب به شمال شرق ايران از ميان شهر كركوند اظهار مى دارد: اين آزادراه كه استان خوزستان را به استان خراسان متصل مى كند. از غرب استان اصفهان وارد گرديده و پس از عبور از ميان شهر كركوند از طريق يك پل از روى زاينده رودعبور نموده واز طريق فولادشهر، نجف آبادوعبور ازدشت موته به آزادراه اصفهان، نطنز، كاشان منتهى مى شود كه با احتساب اين آزاد راه فاصله شهر كركوند تا اصفهان به ۳۰ كيلومتر تقليل پيدا مى كند.
اين مسأله تأثير مهمى در گسترش مناسبات اقتصادى اين منطقه داشته وفعاليتهاى صنعتى واقتصادى منطقه را رونق بيشترى مى بخشد.
توسعه صنعتى در هر منطقه موجب ايجاد تحولاتى به صورت شناسايى وبه حركت درآوردن هماهنگ پديده هاى طبيعى و انسانى موجود در آن منطقه به منظور بهبود بخشى فعاليتهاى توليدى و زيستى در جهت ارتقاى رشداقتصادى واجتماعى مى گردد. تأثيراتى كه پديد آمدن صنايع بزرگ بركركوند ومناطق اطراف آن داشته است به اين شرح است:
۱ ـ جذب نيروهاى مازاد وبيكاران پنهان و هدايت آنان به سمت مجتمعهاى بزرگ صنعتى منطقه و صنايع جنبى آنها
۲ ـ ايجاد درآمد براى اهالى اين منطقه و روستاهاى مجاور به خصوص افرادى كه فاقد سرمايه لازم در خصوص فعاليتهاى كشاورزى بوده اند.
۳ ـ كاهش روند مهاجرتهايى كه به علت بيكارى صورت مى پذيرفته است.
۴ ـ ايجاد مشاغل خدماتى
۵ ـ به كارگيرى سرمايه هاى اندك در كارهاى توليدى مانند احداث كارگاههايى كه به جهت تحولات فوق ميزان تقاضا براى محصولات آنها افزايش يافته است.
به طور كلى از كل شاغلين منطقه در حدود ۴۲ درصد آنها در بخش صنعت مشغول به كار هستند. اين بخش شامل مجتمعهاى صنعتى و صنايع جنبى آنها ست. علاوه بر مجتمعهاى صنعتى بزرگ نظير مجتمع صنعتى فولاد مباركه، شركت سهامى ذوب آهن، صنايع نظامى وسيمان سپاهان و همچنين صنايع جنبى آن، كارگاههاى صنعتى كوچكى نيز در سطح شهر وجود دارد كه عمدتاً با تكيه بر سرمايه هاى شخصى يا وام تأسيس شده و به صورت خصوصى اداره مى شوند. صنعت قالى بافى نيز دراين منطقه رواج فراوان دارد كه عمدتاً زنان ودختران منطقه در آن مشغول هستند. تعداد خانواده هايى كه در سطح منطقه به قالى بافى به عنوان يك شغل فرعى مى پردازند حدود ۴۰ درصد كل خانوارها راتشكيل مى دهند كه اين فعاليت خود يكى از عوامل مهم در سهيم نمودن زنان و دختران در ايجاد درآمد براى خانوارها محسوب مى شود. لذا لازم است هرچه بيشتر زمينه توسعه اين فعاليت در سطح شهرى فراهم گردد.
«كركوند» شهرى كوچك ولى زيباست با مردمانى سختكوش، مهربان و ميهمان نواز در حاشيه جنوبى زاينده رود و در فاصله ۴۰كيلومترى شهر اصفهان كه از يكسو با زاينده رود همنشين است و از اين همنشينى خجسته در قلب خود كشتزارهاى وسيع برنج را مى پروراند و از سوى ديگر با صنايع بزرگ كشور نظير ذوب آهن، مجتمع فولادمباركه، صنايع نظامى و كارخانه سيمان سپاهان همسايگى (همزيستى) بسيار نزديك دارد.
از جهت حدود طبيعى در سمت شمال اين شهر زاينده رود و كوههاى ده نو و گواره و در سمت جنوب و جنوب غربى آن كوههاى بيدكان و ميل قرار گرفته است. همچنين از طرف غرب و شرق با يك محدوده دشتى در ارتباط است.
جلگه لنجان به ويژه شهر كركوند يكى از بخشهاى حاصلخيز ايران محسوب مى شود كه مركز برنج كارى در استان اصفهان است. قسمت عمده اراضى شهر كركوند در همجوارى با زاينده رود به كشت برنج اختصاص دارد.
معرفى برنج اصفهان معروف به برنج لنجان كه در نوع خود يكى از مرغوب ترين و خوش عطرترين برنجهاى ايران محسوب مى شود خود گزارش ويژه اى را طلب مى كند. اين برنج خريداران خاص خود را داشته و به علت محدود بودن كشتزارهاى آن معمولاً در معرض خريد عموم قرار نمى گيرد و به بازار سراسرى راه پيدا نمى كند.
۸۰درصد از كركوند در دشت و ۲۰درصد از آن در ناحيه كوهستانى قرار دارد. منطقه دشتى عمدتاً شامل زمينهاى زراعى بوده و متوسط ارتفاع آن از سطح دريا ۱۷۳۰ متر است. اين شهر داراى زمستانهاى سرد و مرطوب و تابستانهاى معتدل بوده و طبق آمار ايستگاههاى بارندگى منطقه ذوب آهن اصفهان ميزان بارندگى متوسط ساليانه در آن ۱۵۹/۵ ميليمتر است كه بيشترين بارندگى آن در ماههاى آبان تا ارديبهشت است.
از نظر پيشينه تاريخى وجود امامزاده بى بى حليمه خاتون كه براساس شجره نامه موجود در ارتباط با اين امامزاده نسب ايشان به حضرت امام موسى بن جعفر عليه السلام مى رسد و در اواخر قرن دوم هجرى مى زيسته، حاكى از آن است كه در حدود دوازده قرن پيش در اين محل مدفون گرديده است. ولى تعيين حدود جغرافيايى امامزاده كه در شجره نامه آن موجود مى باشد اشاره اى به وجودآبادى در جنب يا نزديك آن ندارد و از آسيا آباد به عنوان نزديكترين حد جغرافيايى آن يادشده است. بنابراين احتمال مى رود كركوند پس از اين تاريخ در حالى كه در مسير عبور كاروانهاى تجارى و همچنين به علت بهره مندى از دشتهاى سرسبز و همنشينى با زاينده رود در مسير عبور كاروانهاى اقوام كوچ نشين قرار داشته است با استقرار برخى از اين اقوام به صورت يك آبادى متمركز درآمده باشد كه با وجود برخى از سنگ قبرها و وجود برخى از خانوارها كه در حافظه پيران و دنياديدگان قديمى شهر در نسلهاى گذشته شان منسوب به قوم قشقايى بوده اند اين گمانه پررنگ تر مى نمايد.در وجه تسميه كركوند نيز روايات نزديك به همى نزد پيران و سالخوردگان شهر يافت مى شود. روايتى كه بيشترين تأكيد را با خود دارد حكايت از آن دارد كه اين منطقه به علت بهره مند بودن از مردان شجاع و دلاور به عنوان نقطه اتكا براى كاروان داران محسوب مى گرديده است؛ به طورى كه كاروان داران با رسيدن به اين نقطه اطراق كرده و براى مقابله با راهزنان، تحت حمايت مردان و راهنماييهاى بزرگان و دلاوران كركوند به مسير خود ادامه مى داده اند.
از آنجا كه در اين نقطه به توصيه بزرگان اين قوم، كاروان داران براى جلوگيرى از هرگونه سروصدا جهت عبوراز مناطق پرخطر و حفظ كاروان از گزند راهزنان موظف به بستن زنگوله هاى بزرگ شتران (كَرك يا كَركِه) با پارچه مى شدند. اين منطقه كركه بند و نهايتاً كركه وند به عنوان مكانى براى استراحت وبستن زنگ شتران (كركه) ناميده شده است.
كركوند از نظر وضعيت آبهاى سطحى، دائمى، موقتى و منابع آب زيرزمينى در شرايط مناسبى قرار دارد و اين مسأله به نوبه خود در كيفيت كشاورزى آن تأثير مثبتى دارد. زاينده رود به عنوان يك منبع دائمى قابل اطمينان مهمترين آنهاست. اما منابع آبى موقتى ديگرى نيز ناشى از ريزشهاى جوى بر يك حوضه آبخيز به وسعت ۳۱۷ كيلومترمربع كه از ارتفاعات غرب و جنوب شرقى اين شهر سرچشمه مى گيرد وجود دارد كه اين آبهاى سطحى موقتى نيز پس از مشروب كردن بخشى از كركوند از طريق دومسيل درشمال اين شهر به زاينده رود مى پيوندد.
مسيل اول از سمت جنوب وارد شهر شده و پس از طى زمينهاى كشاورزى در نزديكى روستاى سياهبوم به زاينده رود مى ريزد و مسيل دوم از سمت ارتفاعات غرب و جنوب غربى كركوند شروع شده و پس از عبور از زمين هاى كشاورزى در حوالى روستاى سورچه پايين به رودخانه زاينده رود مى پيوندد.
منابع آب زيرزمينى شامل چاههاى عميق و نيمه عميق، ۲۰۰۰۰ متر قنات و دو چشمه با نامهاى بيدكان و صفيرى از ديگر منابع آبى آن هستند.
چشمه بيدكان ازنوع چشمه هاى گسلى است و در دهانه دره اى به نام تنگه بيدكان قرار گرفته است. ارتفاع اين چشمه از سطح دريا برابر ۲۰۲۰ متر مى باشد و در طول ۵۱درجه و ۱۷ دقيقه و ۳۵ ثانيه شرقى و ۳۲ درجه و ۱۱ دقيقه و ۵۰ ثانيه عرض شمالى قرار گرفته و آب آن از ارتفاعات آهكى متعلق به كرتاسه تأمين مى شود.
مجموع تخليه ساليانه آب اين چشمه و چشمه اى ديگر به نام صفيرى كه در همين محدوده قرار دارد، برابر با ۴۰۵۱/۲ هزارمترمكعب مى باشد. شرايط خاص به وجود آمده در اين منطقه از نظر وجود كارخانجات بزرگ نظير ذوب آهن اصفهان، فولاد مباركه، صنايع نظامى، كارخانه سيمان و … همچنين وجود شركتهاى متعدد وابسته به اين صنايع كه درسطح منطقه پراكنده هستند و عمدتاً به نيروى كار زياد متكى مى باشند، باعث به وجود آمدن شرايط خاصى از نظر مهاجرفرستى و مهاجرپذيرى درسطح منطقه شده است. بدين صورت كه درصد عمده اى از مهاجرين اعم از خارج شدگان وواردشدگان به اين شهر را شاغلين فعاليتهاى صنعتى در منطقه تشكيل مى دهند و اصولاً حضورشان دراين منطقه به لحاظ اشتغال به فعاليتهاى صنعتى است. مهاجرت ازاين شهر نيز عمدتاً يا به علت اتمام قراردادهاى كارى است يا به سبب عدم وجود امكانات رفاهى وخدماتى وتحصيلات عالى كه اين امر لزوم سرمايه گذارى در زمينه امور رفاهى وخدماتى را طلب مى كند. زيرا سهم عمده اى از اين مهاجرتها به دليل دسترسى به سطح مطلوب ترى از خدمات و برخوردارى از امكانات رفاهى بيشتر صورت پذيرفته است.
كركوند از لحاظ نوع خاك، منطقه اى مساعد جهت فعاليتهاى زراعى است به همين جهت زراعت دراين منطقه از زمانهاى قديم به عنوان يكى از منابع اصلى كسب درآمد وتأمين مايحتاج اوليه زندگى محسوب مى شده است. در سطح كركوند و روستاهاى اطراف مجموعاً بيش از ۳۰۰۰هكتار زمين كشاورزى وجود دارد كه محصولات كشت شده شامل غلات بويژه برنج، حبوبات، محصولات جاليزى، سبزيجات ومحصولات علوفه اى، روغنى وپنبه است.دراين ميان محصولات باغى به علت شرايط به وجود آمده ناشى از استقرار صنايع چندان قابل ملاحظه نيست. استقرار اين صنايع بنابراظهار اهالى موجب آلودگى هوا را فراهم نموده است كه اين مسأله موجب شده درختان پس از ۲ يا ۳سال غيرمثمر بشوند. به همين جهت درحال حاضر تنها ۴/۳% كل زمينهاى كشاورزى را باغات تشكيل مى دهد. درميان محصولات زراعى غلات به ويژه برنج با ۵۸/۵% بيشترين سهم را در كشاورزى منطقه دارند و بيش از ۱۴۰۰هكتار از زمينهاى كشاورزى با همت اهالى ومديريت كشاورزى به صورت يكپارچه كاشته مى شوند.
بطور كلى فعاليتهاى صنعتى با داشتن يك نقش كليدى تأثير بسزايى بررشد وتوسعه مناطق دارند، به نحوى كه مى توان گفت: توسعه اقتصادى صورت نمى پذيرد مگر آن كه توسعه صنعتى فراهم آيد اما آنچه در توسعه كركوند اهميت دارد توافق همگان برحفظ طبيعت، كشاورزى وارزشهاى زيست محيطى آن است بطورى كه حفظ طبيعت شهر كركوند از دغدغه هاى اصلى مديران شهرى ومديران صنايع بزرگ آن منطقه است. از آنجا كه اكثر اين كارخانجات در فاصله اى كمتر از ۱۰ الى ۱۵كيلومترى كركوند قرار دارند؛ بطورى كه حتى فاصله كارخانه فولاد مباركه نسبت به اين شهر بسيار نزديكتر از آن به شهر مباركه است. اين وضع توجه جدى همه اين صنايع را به توسعه همزمان اقتصادى، كشاورزى و زيست محيطى كركوند طلب مى كند.خسرو فخرى شهردار اين شهر ضمن تأييد وجود همدلى وهمفكرى با مديران صنايع عظيم اطراف اين شهر اذعان دارد كه از ويژگى هاى خاص اين شهر وجود كشتزارهاى برنج آن است و سعى شهردارى برحفظ كشتزارها وفضاى سبز همزمان با توسعه شهرى آن است.
فخرى با تأكيد براينكه توسعه كركوند تنها در اراضى غيركشاورزى انجام مى پذيرد، مى افزايد: خوشبختانه وجود زمينهاى غيركشاورزى در جنوب اين شهر امكان رشد آتى آن را امكان پذير مى سازد.
وى مى گويد: نه تنها فضاى سبز طبيعى شهر حفظ مى شود، بلكه با همكارى مديران صنايع با ايجاد پارك هاى جنگلى وفضاى سبز مصنوعى وتوسعه فضاى سبز سعى مى كنيم در حفظ محيط زيست وكاهش آلاينده ها وتأمين بهداشت عمومى گامهاى مهمى برداريم.
همچنين از فعاليتهاى در دست اقدام مى توان به طراحى ميدانهاى شهر، احداث جاده ساحلى در حاشيه شهر به عنوان مكان تفريحى و ايجاد كمربند سبز در حاشيه غربى شهر با همكارى صنايع بزرگ منطقه از جمله فولاد مباركه اشاره نمود.
شهردار كركوند با اشاره به عبور آزادراه جنوب غرب به شمال شرق ايران از ميان شهر كركوند اظهار مى دارد: اين آزادراه كه استان خوزستان را به استان خراسان متصل مى كند. از غرب استان اصفهان وارد گرديده و پس از عبور از ميان شهر كركوند از طريق يك پل از روى زاينده رودعبور نموده واز طريق فولادشهر، نجف آبادوعبور ازدشت موته به آزادراه اصفهان، نطنز، كاشان منتهى مى شود كه با احتساب اين آزاد راه فاصله شهر كركوند تا اصفهان به ۳۰ كيلومتر تقليل پيدا مى كند.
اين مسأله تأثير مهمى در گسترش مناسبات اقتصادى اين منطقه داشته وفعاليتهاى صنعتى واقتصادى منطقه را رونق بيشترى مى بخشد.
توسعه صنعتى در هر منطقه موجب ايجاد تحولاتى به صورت شناسايى وبه حركت درآوردن هماهنگ پديده هاى طبيعى و انسانى موجود در آن منطقه به منظور بهبود بخشى فعاليتهاى توليدى و زيستى در جهت ارتقاى رشداقتصادى واجتماعى مى گردد. تأثيراتى كه پديد آمدن صنايع بزرگ بركركوند ومناطق اطراف آن داشته است به اين شرح است:
۱ ـ جذب نيروهاى مازاد وبيكاران پنهان و هدايت آنان به سمت مجتمعهاى بزرگ صنعتى منطقه و صنايع جنبى آنها
۲ ـ ايجاد درآمد براى اهالى اين منطقه و روستاهاى مجاور به خصوص افرادى كه فاقد سرمايه لازم در خصوص فعاليتهاى كشاورزى بوده اند.
۳ ـ كاهش روند مهاجرتهايى كه به علت بيكارى صورت مى پذيرفته است.
۴ ـ ايجاد مشاغل خدماتى
۵ ـ به كارگيرى سرمايه هاى اندك در كارهاى توليدى مانند احداث كارگاههايى كه به جهت تحولات فوق ميزان تقاضا براى محصولات آنها افزايش يافته است.
به طور كلى از كل شاغلين منطقه در حدود ۴۲ درصد آنها در بخش صنعت مشغول به كار هستند. اين بخش شامل مجتمعهاى صنعتى و صنايع جنبى آنها ست. علاوه بر مجتمعهاى صنعتى بزرگ نظير مجتمع صنعتى فولاد مباركه، شركت سهامى ذوب آهن، صنايع نظامى وسيمان سپاهان و همچنين صنايع جنبى آن، كارگاههاى صنعتى كوچكى نيز در سطح شهر وجود دارد كه عمدتاً با تكيه بر سرمايه هاى شخصى يا وام تأسيس شده و به صورت خصوصى اداره مى شوند. صنعت قالى بافى نيز دراين منطقه رواج فراوان دارد كه عمدتاً زنان ودختران منطقه در آن مشغول هستند. تعداد خانواده هايى كه در سطح منطقه به قالى بافى به عنوان يك شغل فرعى مى پردازند حدود ۴۰ درصد كل خانوارها راتشكيل مى دهند كه اين فعاليت خود يكى از عوامل مهم در سهيم نمودن زنان و دختران در ايجاد درآمد براى خانوارها محسوب مى شود. لذا لازم است هرچه بيشتر زمينه توسعه اين فعاليت در سطح شهرى فراهم گردد.
0 نظر دهید:
ارسال یک نظر